Sprawy spadkowe

pomagamy odzyskać spadki w kraju i za granicą

Z chwilą śmierci spadkodawcy spadek przechodzi automatycznie na spadkobierców, tj. osoby wskazane w testamencie, a w jego braku na spadkobierców ustawowych. W skład spadku wchodzą zarówno prawa jak i obowiązki (długi) zmarłego. Nabycie następuje niezależnie od przejawianej woli czy aktywności uprawnionych spadkobierców.
Postępowania spadkowe przeprowadza się przed sądem lub notariuszem. Stwierdzenie nabycia spadku lub poświadczenie dziedziczenia określa krąg spadkobierców i ich udział w spadku. W odrębnym postępowaniu przeprowadza się dział spadku, czyli przyznanie poszczególnym spadkobiercom własności poszczególnych składników majątkowych. Na przestrzeni lat zmieniały się przepisy regulujące zasady nabycia spadku, określające spadkobierców ustawowych, wymogi ważności testamentu, osoby uprawnione do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, itp.

Kompleksowe przeprowadzenie postępowania spadkowego obejmuje zwykle co najmniej 2 etapy:

stwierdzenie nabycia spadku (ustalenie kto dziedziczy i w jakiej części)
dział spadku (podział majątku spadkowego pomiędzy wszystkich uprawnionych)

Problemy najczęściej dotyczą ustalenia kręgu spadkobierców, kwestii ważności testamentu, uprawnienia do zachowku, skuteczności oświadczenia o odrzuceniu spadku, zaliczenia darowizn na poczet schedy spadkowej, podstaw wydziedziczenia itp.

Przejście praw i obowiązków następuje z mocy prawa z chwilą śmierci spadkodawcy. Prawo określa terminy, w których możliwe jest skuteczne odrzucenie spadku, zastrzeżenie dziedziczenia z dobrodziejstwem inwentarza czyli z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe, czy też żądanie zachowku przez osoby pominięte w testamencie.
W Polsce bardzo wiele rodzin ma nieuregulowane sprawy spadkowe, co rodzi szereg niekorzystnych konsekwencji. To nie tylko zaniedbane nieruchomości, ale również nieobjęte akcje, depozyty, polisy czy wkłady bankowe. Brak oficjalnej statystyki, ale szacuje się, że kwota ok. 10 mld złotych zalega w instytucjach finansowych na kontach należących do osób zmarłych.

W starych sprawach pojawiają się ponadto problemy z dopuszczaniem do posiadania czy wydania majątku oraz sprawy rozliczeń- nakładów dokonanych przez posiadaczy oraz korzyści jakie czerpali oni z majątku. Dotyczy to w szczególności konfliktu pomiędzy dotychczasowymi posiadaczami majątku (np. Zarząd Budynków Komunalnych) a prawowitymi spadkobiercami. Często spadkobiercy zmuszeni są wnosić o wznowienie postępowania, np w sytuacjach gdy doszło do stwierdzenia nabycia spadku na rzecz gminy- jako ostatniego spadkobiercy ustawowego, a z pominięciem bliższej rodziny zmarłego, która o postępowaniu spadkowym nie została zawiadomiona. Problemem jest również kwestia zasiedzenia, czyli próba przejęcia własności majątku spadkowego przez osoby, często jest to właśnie Skarb Państwa lub gmina, które tym majątkiem dotychczas zarządzały.

Spadkobiercom rodzin które w czasach PRL zostały pozbawione praw przysługują roszczenia o zwrot lub rekompensatę.

Często nie przeprowadzano postępowania spadkowego dlatego, że w chwili śmierci spadkodawca nie dysponował żadnym majątkiem. Obecnie jednak spadkobiercom rodzin które w czasach PRL zostały pozbawione praw przysługują roszczenia o zwrot lub rekompensatę za bezprawnie wywłaszczone majątki. Przykładem są tu choćby potomkowie mieszkańców Warszawy, których Dekretem Bieruta pozbawiono własności nieruchomości czy też potomkowie rodzin ziemiańskich bezprawnie poddanych działaniu reformy rolnej.

Spadek za granicą

Mieszkając za granicą można dziedziczyć majątek w Polsce podobnie jak mieszkając w Polsce można stać się spadkobiercą majątku pozostawionego przez krewnych za granicą. Problem dotyczy zarówno osób, które wyjechały niedawno jak i środowisk polonijnych, żyjących na emigracji już od pokoleń, często nie znających nawet języka polskiego. Według danych szacunkowych poza granicami kraju żyje ok. 20 mln osób pochodzenia polskiego. Często barierą do przeprowadzenia sprawy spadkowej jest brak kontaktu z pozostałymi spadkobiercami. LexPolonia pomaga w poszukiwaniach genealogicznych osób uprawnionych do dziedziczenia. Zdarza się, że konieczne jest przeprowadzenie w sądzie postępowania o uznanie za zmarłego.
Dla osób, które wyjechały z kraju i zmarły po 17.08.2015 w jednym z krajów UE postępowanie spadkowe co do zasady będzie dochodzone przed sądami kraju ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy.

Transgraniczne postępowanie spadkowe

Transgraniczne postępowanie spadkowe łączy się z szeregiem problemów, takich jak wybór właściwego prawa, ważność testamentu sporządzonego za granicą, uznanie orzeczenia sądu zagranicznego czy też wyłączność jurysdykcji sądu kraju w którym znajduje się podlegająca dziedziczeniu nieruchomość.

Zasadniczo występują trzy scenariusze:

1) oddzielne postępowanie spadkowe za granicą, oddzielne w Polsce

>> gdy nieruchomości znajdują się i w Polsce i za granicą

2) postępowanie spadkowe za granicą, postępowanie o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego w Polsce

>> gdy w skład spadku nie wchodzi nieruchomość znajdująca się w Polsce

3) poświadczenie dziedziczenia przez notariusza

>> gdy obecni wszyscy uprawnieni, nieruchomość znajduje się tylko w Polsce, a spadkodawca nie był cudzoziemcem

Problematyka spadków dla osób pochodzących z krajów Unii Europejskiej

Szereg z kwestii dotyczących problematyki spadków zostało uregulowanych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego. Rozporządzenie to stosować się będzie do dziedziczenia w krajach Unii Europejskiej po osobach zmarłych po dacie jego wejścia w życie, tj. 17 sierpnia 2015. Oznacza to, że osoby planujące sporządzenie testamentu powinny uwzględnić zapisy tego rozporządzenia.

Rozporządzenie nr 650/2012 reguluje kwestie dziedziczenia w ramach Unii Europejskiej na przyszłość. Nadal zatem na podstawie przepisów krajowych orzekać się będzie o sprawach spadkowych po osobach zmarłych przed 17 sierpnia 2015.

Największe skupiska Polaków w Europie, to :

Niemcy ok. 2 mln, Francja ok. 1 mln., Wielka Brytania ok. 700 tyś, Irlandia, Włochy Szwecja ok. 100 tyś, Austria, Belgia, Grecja, Holandia, Norwegia ponad 50 tyś.

Problematyka spadków dla osób pochodzących z krajów POZA Unii Europejskiej

Liczne skupiska Polonii od pokoleń zamieszkują za granicą. Obecnie mieszkające tam osoby pochodzenia polskiego, z przekazu rodzinnego wiedzą, że ich przodkowie opuszczając ojczyznę, pozostawili tam dorobek życia, często domy, pola czy kamienice. Z różnych przyczyn osoby decydujące się na emigrację nie miały możliwości sprzedać majątku przed wyjazdem. Często dokumenty poświadczające prawo własności uległy zniszczeniu lub zostały utracone.

Czynniki takiej jak znaczna odległość, brak dokumentów, nieznajomość języka polskiego oraz dystans do panującego w epoce PRL ustroju politycznego sprawiają, że sprawy spadkowe w Polsce są dotąd nie przeprowadzone.

W konsekwencji prawowici właściciele, czyli spadkobiercy zamieszkali za granicą nie korzystają z majątku pozostawionego przez przodków w Polsce. Nie zawsze osoby te mają świadomości, że po zmianie ustroju i wstąpieniu przez Polskę do Unii Europejskiej nieruchomości znacznie zyskały na wartości.

Historycznie emigracja w Polski kierowała się do Ameryki Północnej i Południowej, Australii, Izraela. Największe skupiska Polonii żyją obecnie w :

Ameryka Północna

USA – 9 mln, Kanada 900 tyś

Ameryka Południowa:

Brazylia 1,8 mln Argentyna -450 tyś Meksyk, Paragwaj, Urugwaj po 10 tyś

Inne: Australia- 200 tys Izrael – 200 tyś RPA- 35 tyś

ZAMÓW BEZPŁATNĄ ANALIZĘ SPRAWY

Wypełnij formularz, a otrzymasz darmową analizę Twojej sprawy